डोनाल्ड ट्रम्पको दोस्रो कार्यकालका १०० दिन: विश्व व्यवस्थामा व्यापक असर

रोयटर्स, वाशिङ्टन । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले आफ्नो दोस्रो कार्यकालमा वाशिङ्टनको ह्वाइट हाउसमा १०० दिन पूरा गरेका छन्। यद्यपि, यी सय दिनले उनको कार्यशैली र नीति निर्णयहरू कति अराजक र प्रभावशाली छन् भन्ने पुष्टि गरेका छन्।

ट्रम्पले आफ्नो कार्यकालको सुरुवातमै अभूतपूर्व कर युद्ध सुरु गरे, विदेशी सहायता कटौती गरे, नेटो सहयोगीहरूको खुलेर आलोचना गरे, युक्रेनमाथि भएको रुसी आक्रमणप्रति आंशिक सहमति देखाए, र यति मात्र होइन, उनले ग्रीनल्याण्डलाई अमेरिका भित्र्याउने, पानामा नहर फिर्ता लिने र क्यानडालाई ५१औं राज्य बनाउनेजस्ता विवादास्पद प्रस्तावहरू समेत अघि सारे।

अमेरिकाको परम्परागत भूमिका संकटमा
ट्रम्पको यस्ता कदमहरूले दोस्रो विश्वयुद्धपछिको नियममा आधारित विश्वव्यवस्था (Rules-Based World Order) मा गम्भीर प्रभाव पारेको छ। अमेरिकी नेतृत्वमा बनेको संस्थाहरू र समझदारीहरू अब खतरामा छन्। केही विश्लेषकहरूका अनुसार, ट्रम्पका नीतिहरूले अमेरिकी साख र मित्रराष्ट्रहरूसँगको सम्बन्धमा गहिरो क्षति पुर्याएको छ।

पहिलेभन्दा धेरै कट्टरपन्थी ट्रम्प
पूर्व अमेरिकी विशेष दूत इलियट अब्राम्सले भने, “ट्रम्प अहिले आठ वर्ष अघिको तुलनामा निकै कट्टरपन्थी भएका छन्। म स्तब्ध छु।” ट्रम्पको “अमेरिका पहिलो” नीति अझ आक्रामक बनेको छ जसले गर्दा अमेरिकाले आफ्ना मित्रराष्ट्रहरू गुमाउने जोखिम बढेको छ र उसका विरोधीहरूलाई बलियो बनाएको छ।

विश्वभरि अशान्ति र अनिश्चितता
पूर्व अमेरिकी वार्ताकार डेनिस रोएसका अनुसार, “हामी विश्व मामिलामा ठूलो अवरोध देखिरहेका छौं। अहिले के भइरहेको छ वा भविष्यमा के हुनेछ भन्ने कुरा कसैलाई निश्चित थाहा छैन।” ट्रम्पका निर्णयहरूले कतिपय देशहरूलाई नयाँ रणनीतिहरू अपनाउन बाध्य पारेका छन्, जुन परिवर्तन भविष्यमा फर्काउन मुस्किल हुनेछ।

ट्रम्पले अधिकारीहरू बर्खास्त गर्दै शासन चलाउँदै
रोयटर्सले वाशिङ्टन र अन्य विश्व राजधानीहरूमा एक दर्जनभन्दा बढी वर्तमान तथा पूर्व अधिकारी, विदेशी कूटनीतिज्ञ र विश्लेषकहरूसँग कुराकानी गर्दा थाहा भयो कि ट्रम्पले सरकारभित्रका धेरै अनुभवी अधिकारीहरूलाई हटाएर आफू अनुकूलको संरचना बनाइरहेका छन्।

ट्रम्पमा परिवर्तनको सम्भावना न्यून
अधिकांश विश्लेषकहरू भन्छन्, ट्रम्पका नीतिहरूले लगाएको क्षति दीर्घकालीन हुनेछ। ट्रम्प आफैं परिवर्तन हुने सम्भावना निकै कम देखिन्छ। त्यसैले धेरै देशहरूले संयुक्त राज्य अमेरिकासँगको सम्बन्धमा स्थायी परिवर्तन ल्याउने तयारी थालेका छन्।

अमेरिकी मित्रराष्ट्रहरूको नयाँ रणनीति
ट्रम्पप्रति निराश भएका कतिपय युरोपेली देशहरूले अब आफ्नै रक्षा क्षमतामा जोड दिन थालेका छन्। उनीहरूले अमेरिकी हतियारमा निर्भरता घटाउन र स्वदेशी रक्षा उद्योग विकास गर्न थालेका छन्। दक्षिण कोरियामा आणविक हतियार विकास सम्बन्धी बहस चर्किएको छ। साथै, बिग्रँदो सम्बन्धले कतिपय देशहरूलाई आर्थिक रूपमा चीनजस्ता देशहरूसँग नजिकिन प्रेरित गरेको छ।