प्रोस्टेट क्यान्सर के हो ? यस्ता छन् लक्षण र रोकथामका उपायहरु

काठमाडौँ, २१ माघ ।  विश्व क्यान्सर दिवस मनाउनुको उद्देश्य क्यान्सरको बारेमा मानिसहरूलाई बढीभन्दा बढी सचेत गराउनु हो, जसले गर्दा यो घातक रोगलाई निर्मूल पार्न मद्दत गर्न सकिन्छ। यही कुरालाई ध्यानमा राख्दै आज हामी तपाईलाई एउटा क्यान्सरको बारेमा बताउन गइरहेका छौँ जुन पुरुषमा हुने क्यान्सरमध्ये एक हो ।

हामी प्रोस्टेट क्यान्सरको बारेमा कुरा गर्दैछौं। यो क्यान्सरसँग सम्बन्धित सबै महत्त्वपूर्ण कुराहरू जान्न धेरै महत्त्वपूर्ण छ जसले पुरुषहरूलाई यसको शिकार बनाउँछ, किनकि उपचारमा ढिलाइ घातक पनि हुन सक्छ। त्यसैले यो रोगको समयमै उपचार गराउनु अति आवश्यक छ । प्रोस्टेट क्यान्सरसँग सम्बन्धित सबै महत्त्वपूर्ण कुराहरू जानौं।

प्रोस्टेट क्यान्सर के हो?
प्रोस्टेट क्यान्सरको नामबाट यो बुझ्न सकिन्छ कि यो पुरुषको प्रजनन प्रणालीको एक भाग प्रोस्टेट ग्रन्थीमा हुने क्यान्सर हो। क्लिभल्याण्ड क्लिनिकका अनुसार, प्रोस्टेट एक अखरोट आकारको ग्रंथि हो जुन मानिसको मूत्राशयको मुनि अवस्थित हुन्छ। यो सानो ग्रन्थी पुरुषको प्रजनन स्वास्थ्यको लागि धेरै महत्त्वपूर्ण छ। यसले एक प्रकारको तरल पदार्थ निस्कन्छ, जसलाई वीर्यसँग मिसाउँदा शुक्रकीटलाई स्वस्थ राख्छ र गर्भधारणको प्रक्रियालाई सहज बनाउँछ। यो क्यान्सर प्रोस्टेट ग्रन्थीमा मात्र सीमित हुँदा प्रारम्भिक चरणमा पत्ता लगाएर निको हुने सम्भावना धेरै हुन्छ। तसर्थ, यसको लक्षणहरू बारे सचेत हुनु धेरै महत्त्वपूर्ण छ।

के प्रोस्टेट क्यान्सर र HPV बीचको सम्बन्ध छ?
अनुसन्धानले पत्ता लगाएको छ कि प्रोस्टेट क्यान्सरका धेरै केसहरूमा एचपीवी टिस्यु नमूनाहरूमा फेला परेको छ। त्यसैले, यो भन्न सकिन्छ कि एचपीवी प्रोस्टेट क्यान्सरको कारण हुन सक्छ, तर यो आवश्यक छैन कि प्रत्येक एचपीवी संक्रमणले प्रोस्टेट क्यान्सरको कारण हो। प्रोस्टेट क्यान्सर र एचपीवी बीचको सम्बन्धको बारेमा थप अध्ययन आवश्यक छ।

प्रोस्टेट क्यान्सरका लक्षणहरू के हुन्?

• पछाडि दुख्दै
• वजन घटाउनुहोस्
• पिसाब गर्न कठिनाई
• बारम्बार पिसाब गर्न आग्रह
• पिसाब गर्दा दुखाइ वा जलन
• दुखाइ वा यौन सम्पर्क गर्न असक्षमता
• पिसाब वा वीर्य मा रगत
• दिसा वा पिसाब पास गर्न असक्षमता
• कम्मरमा दुखाइ

यसको जोखिम कारक के हो?

• उमेर- बढ्दो उमेरसँगै प्रोस्टेट क्यान्सरको जोखिम बढ्दै जान्छ। सामान्यतया, ५० वर्षको उमेर पछि, यसको जोखिम बढ्छ।
• मोटोपना – मोटोपन भएका पुरुषलाई प्रोस्टेट क्यान्सर हुने सम्भावना बढी हुन्छ । मोटोपनाले प्रोस्टेट क्यान्सरको जोखिम पनि बढाउँछ।
• आनुवंशिकी- आनुवंशिक कारणले गर्दा प्रोस्टेट क्यान्सरको जोखिम कतिपय व्यक्तिमा बढी हुन्छ। प्रोस्टेट क्यान्सर भएको परिवारका पुरुषहरूलाई बढी जोखिम हुन्छ। यसबाहेक विभिन्न जातजातिमा पनि जोखिम फरक–फरक हुन्छ । कालो मानिसमा प्रोस्टेट क्यान्सरको खतरा धेरै हुन्छ।

हामी यसलाई कसरी रोक्न सक्छौं?

• तौल कायम राख्नु- अधिक तौल हुनु प्रोस्टेट क्यान्सरको जोखिम कारक हो। त्यसैले स्वस्थ तौल कायम राख्ने प्रयास गर्नुहोस्।
• स्वस्थ आहार- आफ्नो आहारमा सबै प्रकारका फलफूल र तरकारीहरू समावेश गर्नुहोस्। यसले तपाईको शरीरलाई स्वस्थ राख्छ, जसका कारण क्यान्सरको जोखिम पनि कम हुन्छ ।
• धुम्रपान नगर्नुहोस्- धुम्रपान स्वास्थ्यका लागि धेरै कारणले हानिकारक हुन्छ। त्यसैले धुम्रपान नगर्नुहोस्।
• व्यायाम – व्यायामले रोग प्रतिरोधात्मक क्षमतालाई बलियो बनाउँछ । त्यसैले, हरेक दिन 30 मिनेटको लागि व्यायाम गर्नुहोस्।
• स्क्रिनिङ गराउनुहोस् – आफ्नो डाक्टरसँग परामर्श गरेपछि, नियमित प्रोस्टेट स्क्रीनिंग गराउनुहोस्।