ल्यापटप र मोबाइलबाट निस्कने निलो प्रकाश आँखाका साथै स्वास्थ्यका लागि पनि खतरनाक

काठमाडौँ ।  निलो प्रकाशले स्वास्थ्यलाई असर गर्छ यदि तपाई पनि दिनको अधिकांश समय ल्यापटप वा मोबाइलमा बिताउनुहुन्छ भने यो आँखाका लागि हानिकारक हुनुका साथै यसले स्वास्थ्यमा धेरै किसिमको हानि पु¥याउँछ ।

नयाँ दिल्ली, लाइफस्टाइल डेस्क। आँखाको हेरचाह: धेरै रिपोर्टहरू अनुसार, कम्प्युटर, ल्यापटप र मोबाइलबाट निस्कने नीलो प्रकाशले हाम्रो रेटिनालाई क्षति पुर्‍याउँछ र म्याकुलर डिजेनेरेसन हुन सक्छ। यद्यपि यस विषयमा अनुसन्धान जारी छ । डिजिटल उपकरणको कारण आँखामा तनावहामी यी उपकरणहरू कसरी प्रयोग गर्छौं भन्ने कुरामा भर पर्छ। लामो समयसम्म यसको प्रयोग गर्दा आँखा सुख्खा हुने, आँखा धमिलो हुने, आँखामा पानी आउने, टाउको दुख्ने र झिम्काउने दर कम हुने जस्ता समस्या हुन सक्छ। तर यो खतरनाक नीलो प्रकाशको प्रभावले आँखालाई मात्र असर गर्दैन, यसले समग्र स्वास्थ्यलाई असर गर्छ।

निलो प्रकाशले आँखा र स्वास्थ्यलाई कसरी असर गर्छ?

निद्रामा प्रभाव

निलो प्रकाशले हाम्रो शरीरको जागरण र निद्राको प्राकृतिक चक्रलाई असर गर्छ। डिजिटल यन्त्रहरू (विशेष गरी रातमा) बाट उत्सर्जित नीलो प्रकाशको लामो समयसम्म एक्सपोजरले निद्रामा बाधा पुर्‍याउन सक्छ। निद्रामा कुनै पनि प्रकारको गडबडीले शारीरिक र मानसिक स्वास्थ्यलाई असर गर्छ। त्यसैले राती सुत्नुभन्दा २-३ घण्टा अगाडि स्क्रिनबाट दूरी राख्नु अति आवश्यक छ।

छाला प्रभाव

फोन, ल्यापटप र टिभी जस्ता इलेक्ट्रोनिक उपकरणहरूबाट निस्कने नीलो प्रकाशले छालाका कोशिकाहरूलाई असर गर्न सक्छ। अनुसन्धानका अनुसार यदि तपाई १ घण्टाभन्दा बढी समयसम्म नीलो प्रकाशको सम्पर्कमा रहनुभयो भने यसले तपाईको छालाका कोशिकाहरू परिवर्तन गर्न थाल्छ । यसले छालामा कालो धब्बा, रातो हुने, सुन्निने र आँखा सुख्खा हुने गर्छ। झुर्रियाँ र फाइन लाइनहरू बन्न थाल्छन्, समय भन्दा पहिले बुढ्यौली देखिने छ।

छालाको क्यान्सरको जोखिम

यति मात्र होइन, लामो समयसम्म नीलो बत्तीको सम्पर्कमा रहँदा छालाको क्यान्सरको जोखिम पनि छिटो बढ्न सक्छ। एक अनुसन्धानमा यो पनि पत्ता लागेको छ कि लामो समयसम्म कम ऊर्जाको नीलो प्रकाश पराबैंगनी किरण भन्दा गहिरो छालामा प्रवेश गर्न सक्छ, जसले छालाको क्यान्सरको जोखिम बढाउँछ।

यसरी बचत गर्नुहोस्

आफ्नो आँखा जोगाउनुहोस्

आँखाको तनाव कम गर्न, स्वस्थ बानीहरू अपनाउनुहोस्। कामको बीचमा ब्रेक लिनुहोस्। यसको लागि 20-20-20 नियम पालना गर्नुहोस्। अर्थात्, प्रत्येक २० मिनेट पछि, कम्तिमा २० सेकेन्डसम्म डिजिटल उपकरणबाट २० फिट टाढा रहनुहोस्। यसले आँखालाई आराम दिन्छ, आँखामा तनाव कम हुन्छ।

के नीलो प्रकाश अवरुद्ध चश्मा साँच्चै काम गर्छ?

नीलो बत्ती रोक्ने चश्माले आँखालाई सुरक्षा दिन्छ भन्ने धेरै अनुसन्धानमा पत्ता लागेको छ । अमेरिकन एकेडेमी अफ ओफ्थाल्मोलोजीले कम्प्युटर प्रयोगको लागि यी विशेष चश्माहरू प्रयोग गर्न सिफारिस गर्दैन। यद्यपि यी चश्माहरूले नीलो प्रकाशको प्रत्यक्ष एक्सपोजर कम गर्दछ, आँखाको स्वास्थ्यमा तिनीहरूको प्रभावको कुनै प्रमाण छैन।

समग्रमा, आँखाको स्वास्थ्यमा निलो प्रकाशको प्रभावलाई ध्यान दिन आवश्यक छ। सचेत रहनुहोस्, उपकरण प्रयोग गर्न सही तरिका प्रयोग गर्नुहोस्। कुनै पनि मद्दत वा सल्लाहको लागि आफ्नो आँखा चिकित्सकलाई सम्पर्क गर्नुहोस्। यी सबै उपाय अपनाएर तपाई आजको डिजिटल युगमा पनि आफ्नो आँखालाई स्वस्थ राख्न सक्नुहुन्छ।