सेकेन्डमा लाखौंको ज्यान गयो, भवन भत्कियो… , यी हुन् विश्वका १० विनाशकारी भूकम्प

एजेन्सि । भूकम्प, रोक्न नसकिने प्रकोप। त्यसकारण सावधानी र सतर्कता नै समाधानको उपाय हो । प्राकृतिक प्रकोपको पूर्वतयारीले केही हदसम्म भूकम्पजस्ता प्रकोपबाट हुने विनाशलाई बचाउन सक्छ ।

अफ्रिकाको मोरक्कोमा गत सेप्टेम्बर ८ को राति गएको विनाशकारी भूकम्पले विश्वभर हलचल मच्चाएको छ । यस भूकम्पका कारण दुई हजारभन्दा बढीको मृत्यु भएको पुष्टि भएको छ । मोरक्को भन्दा पहिले पनि विश्वका धेरै देशमा भूकम्पले ठूलो क्षति पु¥याएको छ । यस एपिसोडमा आज हामी विश्वका ती दश भूकम्पका बारेमा चर्चा गर्ने छौँ, जसले गर्दा भएको विनाशको बारेमा सोचेर आज पनि आत्मा काँप्छ…

१. प्रिन्स विलियम साउन्ड, अलास्का
सन् १९६४ मार्च २८ मा अमेरिकाको अलास्कामा गएको भूकम्पको तीव्रता ९.२ मापन गरिएको थियो । सो क्रममा क्यानडालगायत आसपासका क्षेत्रमा भूकम्पको धक्का महसुस गरिएको थियो । जानकारीका अनुसार त्यस क्रममा करिब तीन मिनेटसम्म पृथ्वी हल्लियो ।

२. भल्दिभिया, चिली
सन् १९६० मे २२ मा चिलीमा गएको भूकम्पमा एक हजार ६५५ जनाको ज्यान गएको थियो भने करिब तीन हजार मानिस घाइते भएका थिए । भूकम्पपछि झण्डै २० लाख मानिस विस्थापित भएका छन् । प्रकोपका कारण चिलीले करिब ५५० मिलियन अमेरिकी डलरको क्षति बेहोरेको छ । भूकम्पको तीव्रता ९ दशमलव ५ मापन गरिएको छ ।

३. गुजरात, भुज
भारतको गुजरातको भुजमा गएको भूकम्पको तीव्रता ७ दशमलव ७ मापन गरिएको थियो । यस भूकम्पका कारण पूरै सहर फोहोरको थुप्रोमा परिणत भएको थियो । कच्छ र भुजमा तीस हजारभन्दा बढीले ज्यान गुमाएका थिए । भूकम्पबाट डेढ लाखभन्दा बढी मानिस प्रभावित भएका छन् ।

 ४. पाकिस्तान, क्वेटा
सन् २००५ अक्टोबर ८ मा पाकिस्तानको क्वेटामा गएको भूकम्पमा ७५ हजारभन्दा बढीको ज्यान गएको थियो भने ८० हजार घाइते भएका थिए । भूकम्पको तीव्रता ७ दशमलव ६ मापन गरिएको छ ।

५. इन्डोनेसिया, सुमात्रा
सन् २०१२ अप्रिल ११ मा इन्डोनेसियाको सुमात्रामा गएको ८.६ म्याग्निच्युडको भूकम्प गएको थियो । भूकम्पले ठूलो क्षति पु¥याएको थियो । यस भूकम्पमा २ लाख २७ हजार ८ सय ९८ जनाको मृत्यु भएको थियो ।

६. जापान, फुकुसिमा
सन् २०११ मार्च ११ मा जापानको फुकुशिमामा गएको भूकम्पमा १८ हजारभन्दा बढीको ज्यान गएको थियो । त्यतिबेला जापानले प्रकोपको चपेटामा परेको थियो । भूकम्प लगत्तै जापानमा सुनामी आयो, जसले लाखौं मानिस प्रभावित भएका थिए।

७. फ्रान्स, हाइटी
सन् २०१० जनवरी १३ मा फ्रान्सको हाइटीमा गएको भूकम्पको तीव्रता ७.० मापन गरिएको थियो। यस भूकम्पमा करिब ३ लाख १६ हजार मानिसले ज्यान गुमाएका थिए । सोही समयमा भूकम्पबाट ८० हजार भवन ध्वस्त भएका थिए ।

८. नेपाल
२०१५ अप्रिल २५ मा गएको भूकम्पले आठ हजार मानिसको ज्यान लिएको थियो भने भूकम्पको तीव्रता ८.१ मापन गरिएको थियो । भूकम्पको धक्का भारत र छिमेकी मुलुकमा पनि महसुस गरिएको थियो ।

९. दक्षिण अमेरिका, चिली
२२ मे, १९६० मा चिलीमा शक्तिशाली भूकम्पको धक्का महसुस गरिएको थियो। यस भूकम्पको तीव्रता ९ दशमलव ५ मापन गरिएको थियो । यो संसारको सबैभन्दा ठूलो भूकम्प मानिन्छ, जसमा करिब आठ लाख मानिसको मृत्यु भएको थियो।

१०. दक्षिणी अफ्रिका, मोरक्को
अफ्रिकाको मोरक्कोमा गएको भूकम्पका कारण हालसम्म दुई हजार जनाको ज्यान गएको छ । तर, तथ्याङ्क अझै स्पष्ट हुन सकेको छैन ।