२०८१ माघ ५, शनिबार

योग स्वास्थ्यको लागि लाभदायक, योग गर्नु अघि जान्नुहोस् यि महत्त्वपूर्ण कुराहरू

सेतो खबर

सेतो खबरद्वारा प्रकाशित गरिएको हो |

२०८० अषाढ ६, बुधबार (१ साल अघि)

अनुमानित पढ्ने समय : ११ मिनेट

७०० पटक पढिएको

काठमाडौँ । अन्तर्राष्ट्रिय योग दिवस जुन २१ मा मनाइन्छ। योगले शरीर, मन र आत्मालाई नियन्त्रण गर्न मद्दत गर्छ। योगले मानिसलाई स्वस्थ राख्न मद्दत गर्छ । यसका साथै यसले धेरै रोगबाट पनि राहत दिन्छ । यस्ता धेरै समस्या छन्, जसको एलोप्याथीमा कुनै उपचार छैन तर योगको माध्यमबाट उपचार गर्न सकिन्छ ।योगले शरीरको रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउँछ र मानसिक तनाव पनि हट्छ तर योग सुरु गर्नुअघि मानिसहरुको मनमा अनेक प्रश्नहरु हुन्छन् । त्यसैले आज हामी तपाईहरुको यस्तै प्रश्नहरुको उत्तर लिएर आएका छौं । यसको बारेमा यहाँ जान्नुहोस्।

१. योग कहिले गर्नुपर्छ?

योग गर्ने सबैभन्दा राम्रो समय बिहान ४ देखि ७ बजेसम्म हो तर कुनै कारणले बिहान गर्न नसकेमा सूर्यास्तपछि गर्न सकिन्छ । खाना खाने र योग गर्ने बीचमा १-२ घण्टाको अन्तर हुनुपर्छ भन्ने कुरामा ध्यान दिनुहोस्।

२. योगको प्रभाव कति दिनमा देखिन्छ ?

यदि योगा राम्ररी गरिँदै छ भने यसको प्रभाव ४–५ दिनमा देखिन्छ । दैनिक अभ्यासले शरीरबाट आलस्य हराउन थाल्छ, स्ट्यामिना क्रमशः बढ्न थाल्छ, अनुहारमा चमक आउन थाल्छ र शरीरको बोसो पनि हराउन थाल्छ ।

३. कति समयसम्म योगा गर्नुपर्छ?

वार्म-अपको साथ योग सुरु गर्नुहोस्। १०-१५ मिनेट योगासन पछि १० मिनेट प्राणायाम गर्नुहोस्। पछि क्षमता अनुसार बढाउन सकिन्छ । योग विशेषज्ञसँग कुरा गरेर आफ्नो शरीरको अवस्था हेरेर समय बढाउन वा घटाउन सकिन्छ।

४. तपाईं कसरी खानपान गर्दै हुनुहुन्छ?

खानामा हल्का चीजहरू समावेश गर्नुहोस्। दैनिक तरकारी, दाल, सलाद र कम्तीमा एउटा फलफूल समावेश गर्नुपर्छ । यसबाट शरीरलाई आवश्यक भिटामिन र मिनरल्स पनि प्राप्त हुन्छ र योगको प्रभाव छिट्टै देखिन्छ ।

५. योग गर्दा लुगा कसरी लगाउने ?

सधैं यस्तो कपडा लगाउनुहोस् जसमा तपाईलाई योग गर्न सहज हुन्छ। छाडा सुती कपडाहरू उत्तम छन्।

६. महिनावारीको समयमा योग गर्ने कि नगर्ने ?

यदि तपाइँलाई महिनावारी भइरहेको छ भने, यो अवधिमा नियमित योग अभ्यास विशेष गरी आसनहरू त्याग्नु पर्छ। यसको सट्टा, विश्राम प्रविधि र प्राणायाम गर्न सकिन्छ। यस समयमा योग गर्नाले शरीरको अन्य समस्या हुन सक्छ।

७. खाना खाने बित्तिकै योग गर्ने कि नगर्ने ?

खाना खाएपछि तुरुन्तै योग गर्नु हुँदैन । यदि तपाईंले भारी खाना खानुभएको छ भने, कम्तिमा २-३ घण्टा पछि मात्र योग गर्नुहोस्। योग अभ्यास सधैं खाली पेटमा गर्नुपर्छ।

८. योग गरेपछि कहिले नुहाउने ?

योग अभ्यास पछि तुरुन्तै नुहाउनु हुँदैन। कम्तिमा ३० मिनेट पर्खनुहोस् र त्यसपछि नुहाउनुहोस्। योग गरेपछि तुरुन्तै न पानी पिउनुहोस् न खाना खानुहोस्।

९. गर्भावस्थामा योग गर्ने कि नगर्ने ?

यदि तपाई गर्भवती हुनुहुन्छ वा तपाईलाई कुनै प्रकारको स्वास्थ्य सम्बन्धी समस्या छ भने, चिकित्सकको सल्लाह पछि मात्र उचित योग गर्नुपर्छ। कुनै पनि आसन वा प्राणायाम योग विशेषज्ञको मार्गदर्शन बिना गर्नु हुँदैन।

१०. शल्यक्रिया गर्दा योग गर्ने कि नगर्ने ?

यदि तपाईंले भर्खरै शल्यक्रिया गर्नुभएको छ भने, तब सम्म योगा नगर्नु राम्रो हुन्छ। जब तपाईं योग सुरु गर्न चाहनुहुन्छ, एक पटक आफ्नो डाक्टरसँग परामर्श गर्नुहोस्।

११. पहिलो अन्तर्राष्ट्रिय योग दिवस कति देशमा मनाइयो?

१.४०

२. १९२

३.५८

४. २०

उत्तर- १९२

१२. कुन देशलाई योगको पिता भनिन्छ ?

१. अमेरिका

२. भारत

३. जापान

४. चीन

उत्तर- भारत